Η πιο σημαντική φυσική πηγή υπεριώδους ακτινοβολίας είναι ο ήλιος. Υπάρχουν 3 κύριοι τύποι UV ακτινοβολίας.Οι πλέον επιθετικές UVC ακτίνες απορροφώνται σχεδόν πλήρως από τη στιβάδα του όζοντος, ενώ οι UVA και UVB ακτίνες, αόρατες για το ανθρώπινο μάτι, φτάνουν στη γη και συνεπώς σε ό,τι ζει πάνω στην επιφάνειά της. Η UV ακτινοβολία μπορεί να επιδράσει με ποικίλους τρόπους στο δέρμα ανάλογα με το μήκος κύματος και την έντασή της.
UV-A (400 – 315 nanometers)
Η UV-A ακτινοβολία δεν προκαλεί ηλιακό έγκαυμα. Εξαιτίας αυτού του γεγονότος, μέχρι πρότινος θεωρούνταν ως δυνητική αιτία για πρόκληση καρκίνου του δέρματος, ενώ η πρόσφατη έρευνα απέδειξε τη σχέση μεταξύ UV-A και καρκίνου του δέρματος.
Η UV-A ακτινοβολία διεισδύει σε βαθύτερα στρώματα του δέρματος, λόγω του μεγάλου μήκους κύματός της. Προκαλεί βλάβες στο χόριο και το συνδετικό ιστό, δημιουργώντας πρόωρη γήρανση, ρυτίδες και απώλεια του τόνου του δέρματος.
UV-B (315 – 280 nanometers)
Τα βραχέα κύματα της UV-B ακτινοβολίας φιλτράρονται κατά το μεγαλύτερο μέρος τους από το στρώμα του όζοντος.
Ωστόσο, τα τελευταία έτη, η αραίωση του στρώματος του όζοντος, είχε ως συνέπεια την αύξηση του αριθμού των ακτίνων UV-B που φθάνουν στη γη.
Η ισχυρή ακτινοβολία UV-B, αρχικά, προκαλεί το δέρμα να αντιδράσει με ένα προστατευτικό μηχανισμό έναντι της ηλιακής ακτινοβολίας. Διεισδύει στα ανώτερα στρώματα της επιδερμίδας και τα μαυρίζει γρήγορα. Μία καφέ χρωστική ουσία (μελανίνη) σχηματίζεται από ορισμένα κύτταρα της επιδερμίδας που ονομάζονται μελανοκύτταρα στη χοριοεπιδερμιδική σύνδεση. Στη συνέχεια, μεταφέρεται στα κερατινοκύτταρα της επιδερμίδας. Σε περίπτωση που η δόση της ακτινοβολίας UV-B είναι πολύ ισχυρή, το δέρμα καθίσταται ερυθρό με άμεση συνέπεια την πρόκληση ηλιακού εγκαύματος.
Οι κυτταρικοί μηχανισμοί επανόρθωσης αναλαμβάνουν το ρόλο να επιδιορθώσουν τις προσκληθείσες βλάβες του δέρματος. Όσο πιο συχνά και εντατικά το δέρμα εκτίθεται στον ήλιο, τόσο πιο σοβαρές είναι οι βλάβες που προκαλούνται και συγχρόνως αυξάνει ο κίνδυνος οι μηχανισμοί επανόρθωσης να μη λειτουργήσουν σωστά.
Μακροπρόθεμα, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε τροποποίηση του γενετικού υλικού, σε χρόνιες δερματικές βλάβες, σε προκαρκινικές βλάβες του δέρματος ή ακόμα και σε καρκίνο του δέρματος.
Δείκτης UV ακτινοβολίας (The UV Index)
Είναι ο διεθνής, επιστημονικός τρόπος μέτρησης της υπεριώδους ακτινοβολίας από τον ήλιο. Περιγράφει τη βαρύτητα και την ένταση του ήλιου σε συγκεκριμένο τόπο και χρόνο. Ο δείκτης έχει όρια από το 1 έως το 11, όπου οι μεγαλύτερες τιμές υποδηλώνουν μεγαλύτερο κίνδυνο πρόκλησης δερματικής βλάβης.
