Click here to select a country
or choose language for
INTERNATIONAL SITE
Go to International site
or choose
LOCATION AND LANGUAGE
RAK KOŽE MOŽE DA SE VIDI.
UHVATI GA RANO, I MOŽE SE TRETIRATI.
Download, read and share.
We have prepared educational materials. You will find useful advices.
Feel free to download these documents and share them with your family, friends, colleagues...
People are traveling in your offices, lounges, corridors, health club, shops, waiting rooms?
Your job will take you to see, touch or take care of the skin of your clients? Do not miss out of danger.
Preventing skin cancer
Skin cancer is one of the world’s most common cancers. The good news is that it is usually treatable if detected early - and there are things we can do to prevent it.
Always be sunsafe
Avoid unnecessary exposure.
Seek shade where possible, and avoid the summer sun during the middle of the day.
Wear protective clothing
Include dark colours, long sleeves, a widebrimmed hat and UV-rated sunglasses.
For children, look for clothing with inbuilt sun protection.
Apply sunscreen
Check that yours has a high protection factor against both UVA and UVB rays. Remember that sunscreen takes effect around half an hour after its application and only lasts for two to three hours.
Protect children
Children are at the greatest risk of long-term health issues related to unsafe sun exposure.
Outside play is important, but you should never let a child get sunburnt.
Bilo ko i u bilo kom uzrastu može razviiti rak kože. Najčešći je kod osoba nakon 50. godine života ili kod osoba koji su se produženo izlagali suncu, ali se javlja i kod osoba koje su pod manjim rizikom.
Vi ste pod posebno visokim rizikom za razvoj raka kože ukoliko:
Čak i ukoliko sada niste pod velikim rizikom za razvoj raka kože, važno je da razumete uzroke i znakove. Odluke koje sada donosite uticaće na nivo rizika koji ćete imati kasnije u životu. Ukoliko ste sada upoznati sa činjenicama, bićete i kasnije zaštićeni, a moći ćete i da uočite prve znake raka kože kod bliskih osoba.
Melanom
Ovo su najređi tumori, ali su najopasniji jer mogu da se šire. Mogu se javiti i kod mladih, u poređenju sa bazo- i spinocelularnim karcinomima. Javljaju se u obliku pigmentovanih lezija koje postaju tamnije pigmentovane ili razvijaju nepravilne ivice ili brojne nove boje tokom nedelja i meseci. Veoma retko se mogu javiti i u obliku ružicastih ili crvenih čvorica bez pigmentacije, ovi tumori obično brže rastu.
Zahtevaju neodložnu terapiju.
Bazocelularni karcinom
Ovo je najčešci oblik raka kože, ali na sreću i najmanje opasan. Obično ima oblik izdignute lezije boje kože sa sjajnom perlastom ivicom, ranice u koja ne zarasta ili uzdignutog čvorica sa krustom koji polako raste. Ovaj oblik raka kože se veoma retko širi na druge delove tela. Ukoliko se duže vreme ne leči, može da ulceriše i zahvati dublja tkiva..
Spinocelularni karcinom
Ovo je drugi najčešci oblik raka kože koji se tipično javlja u regijama kože koje primaju veliku količinu sunčevih zraka, kao što je lice i kosmati deo glave.
I one imaju oblik uzdignutog čvorica sa krustom koji može brzo da raste i stvara ranice koje vlaže. Mogu brzo da se prošire, a narocito ako su lokalizovani na usnama, ušnim školjkama ili prstima ili ukoliko je pacijent oslabljenog imuniteta. Neophodan je hirurški tretman.
Aktinična keratoza
Ove crveno-braon, hrapave lezije kože, sa skvamom, se najcešce javljaju kod osoba srednjih godina i starijih, i to na regijama koje su izložene suncu kao što je lice, vrat, ušne školjke, nadlanice i kosmati deo glave (kod muškaraca bez kose). Ove lezije se redovno javljaju i cesto ukazuju na intenzivno izlaganje suncu. Ovo su prekancerozne lezije koje se u 10-15% slucajeva mogu transformisati u spinocelularni karcinom.
Mladeži kod jedne osobe cesto izgledaju slično: ista boja, isti oblici. Pojava pigmentovane promene se može smatrati sumnjivom i ukoliko je različita od drugih:
Ovo se zove znak „ružnog pačeta“.
Zapamtite ABCDE znakove melanoma: rano otkrivanje je prvi faktor u uspešnom lečenju melanoma:
A. Da li je promena ASIMETRIČNA?
B. Da li ima NEPRAVILNU IVICU?
C. Da li ima više različitih BOJA?
D. Da li je PREČNIK promene veći od 6mm?
E. Da li postoji EVOLUCIJA u rastu?
Potrebno je svega nekoliko minuta jednom mesečno da bi se pregledala koža i otkrile sumnjive promene. Pregled je veoma lak za izvođenje, a može Vam spasiti život.
Zapamtite i da je neke simptome raka kože lakše osetiti nego što se mogu uočiti. Ne oslanjajte se samo na oči – pređite rukama preko svakog dela kože koji pregledate.
1. Pregledajte lice, posebno nos, usne, usta i uši - spreda i sa zadnje strane. Koristite oba ogledala da biste imali jasniji pogled.
2. Pregledajte kosmati deo glave koristeći fen i ogledalo da biste svaki segment učinili dostupnim pregledu. Ukoliko imate malo kose, pregledajte kožu poglavine vrle detaljno.
3. Pregledajte prednju i zadnju stranu ruku, polazeći od pazuha preko laktova do šaka i prostora između prstiju.
4. Potom se usredsredite na vrat, grudni koš i gornje delove tela. Žene, detaljno pregledajte kožu između i ispod dojki.
5. Okrenite se leđima velikom ogledalu i uz pomoć ručnog ogledala pregledajte zadnju stranu vrata, ramena i leđa.
6. Pregledajte i gluteuse i zadnje strane nogu, sve do peta.
7. Okrenite se ponovo licem prema ogledalu i detaljno pregledajte genitalije. Pregledajte prednje strane nogu, kao i stopala.
Svi ljudi imaju pege na koži. One su potpuno normalan deo odrastanja i starenja. Međutim, s vremena na vreme, one mogu biti znak upozorenja da se radi o nečemu opasnijem.
NA ŠTA OBRATITI PAŽNJU:
ZNACI RAKA KOŽE:
Potražite znakove koji upozoravaju na rak kože. Ukoliko vidite 2 ili više znakova, konsultujte svog dermatologa.
Ukoliko primetite sumnjivu leziju, najvažnije je da je pregleda i lekar, najbolje dermatolog, i to što pre.
Rak kože se može lečiti, a rana dijagnoza značajno povećava šanse za potpuni oporavak.
Ukoliko se terapija odlaže, stanje se pogoršava, i u nekim slučajevima dovodi do kozmetičkih oštećenja, komplikacija, pa i smrti.
Ne dozvolite da odlaganje smanji Vaše šanse za pozitivan ishod.
Zlatna pravila su: